Beste medebewoners van de Bomenbuurt-Oost in Hengstdal,
Er zijn plannen voor een Buurt Energie Systeem (BES) voor onze wijk. In de presentatie komen de positieve kanten sterk naar voren. Er zijn echter ook nadelen en (mogelijke) valkuilen. Daarop wil ik hier de aandacht vestigen. Het is immers goed om bij het maken van de keuze voor- en nadelen tegen elkaar af te wegen.
_ Het systeem is bedoeld om van het gas af te komen. Bij een warmtepomp is echter nog steeds gas nodig (15%).
_ In de toekomst kan waterstofgas een duurzame vervanging worden van het huidige gas. Voor waterstof kunnen de bestaande gasleidingen worden gebruikt. Het is jammer als die leidingen nu worden verwijderd vanwege het BES.
_ Voor het beheer van de warmtepomp komt er een coöperatie, met een bestuur en een werkbedrijf.
_ Het bestuur zal met de beste bedoelingen werken. Maar het wordt steeds vervangen. Je weet niet wie er later wordt gekozen en wat er dan zal gebeuren. Dat is een risico.
_ Het werkbedrijf van de coöperatie krijgt een directeur en een (parttime) medewerker. Zij moeten door de klanten van het BES worden betaald. Wat als de directeur een marktconform salaris wil hebben? Alle overige diensten (onderhoud, reparatie, administratie) worden ingehuurd bij andere bedrijven. Het inhuren van diensten is duurder dan ze laten uitvoeren door het eigen bedrijf. Ik snap wel dat het niet anders kan bij een klein bedrijf als het werkbedrijf, maar dit is een dure opzet.
_ De productie- en de overheadkosten van een energiebedrijf vergen dat het een behoorlijk grote organisatie moet zijn. Die kosten worden immers verdeeld onder de klanten en moeten door hen worden betaald. In de Bomenbuurt-Oost zijn er echter slechts maximaal 510 huishoudens die meedoen aan het energiebedrijf.
_ Als de coöperatie failliet zou gaan, wordt de warmtepomp verkocht aan een commercieel bedrijf. Bij het BES zijn we altijd gebonden aan één leverancier, de coöperatie of (bij mislukking) aan een commercieel bedrijf.
_ Er zijn drie manieren om warmte te leveren aan burgers. In mijn ideale wereld wordt de energievoorziening verzorgd door een nutsbedrijf, dus door de overheid. Helaas bestaan nutsbedrijven niet. De Bomenbuurt-Oost heeft de keuze tussen de corporatie en de commerciële bedrijven.
_ Als het gaat om verduurzaming, is het goed te bedenken dat ook de commerciële energiebedrijven uiteindelijk van het gas af moeten en hun productie duurzaam moeten maken. Misschien kunnen zij ooit overstappen op waterstofgas. Bij nieuwe ontwikkelingen is het gunstiger om volger te zijn dan koploper.
_ Gezien vanuit onze positie als klant, is het gunstig om de keuze te houden uit meerdere energiebedrijven.
_ Iedereen heeft nu een contract voor gas en stroom bij een energiebedrijf. Als het BES doorgaat, wordt dat een contract voor enkel stroom. Het is raadzaam om te na te gaan hoe dat uitpakt. Bij mij bijvoorbeeld: als “trouwe klant” van Vattenfall heb ik 25% korting op de variabele leveringskosten van stroom (Blijven Loont). Die korting vervalt als ik enkel stroom afneem.
_ Het stemmen over het BES door de huurders is gekoppeld aan het zogenoemde keukentafelgesprek, door directe instemming of via het later opsturen van een formulier. Het is goed dat je een persoonlijk gesprek kunt hebben. Het verbaast me echter dat je niet “nee” kunt stemmen en dat de stemming niet anoniem is. Mijns inziens zou er een geheime stemming moeten zijn waarbij je “ja” of “nee” kunt invullen, met controle door een onafhankelijke notaris.
_ Mensen met een eigen huis kunnen individueel kiezen of ze wel of niet deelnemen aan het BES. Van de 54 huiseigenaren in de Bomenbuurt-Oost heeft ten hoogste de helft belangstelling om mee te doen (stand van zaken in de herfst van 2022).
Mijn bedenkingen gaan vooral over de schaal van het BES en de onzekerheid in de toekomst. ‘Kleine buurt zet energiebedrijf op’. De (overhead) kosten van coöperatie en werkbedrijf kunnen te groot zijn voor het geringe aantal klanten van het BES, met dure contracten voor warm water en verwarming als gevolg. En je weet niet welk beleid het bestuur van de coöperatie zal gaan voeren, nu en in de toekomst. Over de techniek kan ik niet oordelen. Ik ben niet tegen verduurzaming van de energievoorziening, maar vraag me af of het BES een goed idee is voor onze Bomenbuurt-Oost. Ik dank u voor het lezen, en wens ons allen wijsheid toe bij het maken van de keuze voor of tegen het BES.
Marga Pauwels
