Nijmegen-Oost barst van de kleine ondernemers. Elke maand stellen we aan hen vijf vragen. Dit keer Marcel van Atelier Guts.
Tekst: Simone Kiekebosch. Marc van Kempen Fotografie
Het is alsof ik een Grolsch-reclame inloop. Barokmuziekje op de achtergrond en overal houtgeur, werkbanken en prachtige ambachtelijke muziekinstrumenten. In Atelier Guts bouwt en verkoopt Marcel Snijders muziekinstrumenten. Marcel is net klaar met zijn tromba marina. Een meer dan twee meter hoog strijkinstrument dat er bijzonder interessant uitziet.
1. Hoe ben je begonnen als strijkinstrumentenbouwer?
“Ik begon met een juridische opleiding en Musicologie. Daarna als contrabassist aan het conservatorium. Ik was al geïnteresseerd in instrumenten en hoe die te maken. Vanaf 1999 bouwde ik aan instrumenten in het Atelier voor Muziek en Ambacht. Mijn eerste instrument was een pochette, een dansmeestersviooltje. Die kun je zo in je zak doen, vandaar de naam pochette. Ik heb hem hier nog hangen. In 2013 werd dit atelier gesloten en ging ik in de leer bij Geesje Liedmeier in Velp. Zij bouwt viola da gamba’s en tipte mij voor een deeltijdopleiding instrumentenbouw in Puurs, België. In 2022 studeerde ik daar af als strijkinstrumentenbouwer en hersteller van historische strijkinstrumenten. In 2023 opende ik mijn Atelier Guts. De naam Guts is van het gereedschap guts, maar in het Engels betekent het ook darmen, en historische strijkinstrumenten hebben darmsnaren.
Ik werk het liefst met niet-alledaagse instrumenten.”
2. Wat brengt het werk je?
“Ik vind het mooi om iets te maken. Je begint met houten stammen en uiteindelijk wordt het wat. Het werk heeft vele aspecten. Je bent houtbewerker, en constructief en technisch bezig. En je moet kunnen omgaan met tegenslag, want soms gaan dingen mis en moet je opnieuw beginnen. Het brengt mij vooral nederigheid en geduld.”
3. Welke kwaliteiten heb je nodig?
“Geduld, goed om kunnen gaan met gereedschap. Je moet ook goed kunnen doordenken en vindingrijk zijn. Ik maak meestal eerst een bouwplan op ware grootte. Je moet oplossingen vinden voor problemen. Bij deze tromba marina heb ik resonantiesnaren aan de binnenkant aangebracht. Maar hoe kunnen ze worden gestemd en hoe kun je ze vervangen? Je moet ook goed kunnen communiceren met de opdrachtgever. Wat heeft de opdrachtgever voor ogen?”
4. Hoe gaat het bouwen in zijn werk?
“Eerst maak ik een bouwplan, dan meestal een mal. Daarna maak ik het instrument van zorgvuldig uitgekozen droog hout. Als het na vele maanden werken klaar is, kleur ik het instrument meestal met een zoutoplossing. Zo versnel ik onder UVB-licht het verouderingsproces van het hout, waardoor het zijn natuurlijke kleur houdt. En dan hang ik het in een zelfontworpen droogkast met UVB-licht. Daar draait het rond tot de verkleuring optreedt. Meestal breng ik meerdere lagen aan. Hierna zet ik het hout in de olie en werk ik het af met een aantal lagen blanke vernis.”
Het is een delicaat proces, kijk op Marcels website, www.atelierguts.nl, daar zie je onder andere hoe de tromba marina is gemaakt.
5. Wat is je droomopdracht?
Hij lacht: “Eigenlijk heb ik hier net het resultaat van mijn droomopdracht. De tromba marina. Het is een instrument met een snaar, maar het klinkt als een trompet doordat de kam waarover de snaar loopt mee-ratelt op het bovenblad. Het wordt ook wel een nonnentrompet genoemd. In de 17de eeuw speelden de nonnen hierop. Ze mochten geen blaasinstrumenten bespelen, dat was – naar zeggen - onzedelijk. De tromba mochten ze wel bespelen. Ik heb hier tien maanden aan gewerkt. Eerst in een Belgisch museum een oud exemplaar opgemeten en toen getekend en nagebouwd met een aantal aanpassingen. De afneembare hals is bijvoorbeeld een idee dat ik bij een ander historische tromba had gezien en op deze heb toegepast. Verder heb ik de stemsleutel naar voren in plaats van naar achteren laten wijzen zodat de stemkop op de borst kan rusten tijdens het spelen. De tromba is gemaakt van walnoten-, vuren- en Amerikaans kersenhout. Het hout is onder andere van invloed op de klank. Hard hout zoals esdoorn of walnoot voor het achterblad klinkt meestal directer dan bijvoorbeeld kersen of elzen. Bovenbladen zijn bijna altijd van zacht vurenhout.”
www.atelierguts.nl
----------------------------------
© Marc van Kempen Fotografie
Bij interesse in de foto kunt u contact opnemen via: www.marcvankempenfotografie.nl
No use allowed without permission Online/Offline/Commercial
