De Wijkkrant uit de oude doos – en nog steeds actueel. Enkele jaren geleden startte redacteur Kor Goutbeek in de Wijkkrant voor Nijmegen-Oost de telkens verrassende serie ‘Extreem Oost’: de oudste, de mooiste, de groenste, etc. De komende tijd zullen we deze 'extreme' artikelen hier voor je herhalen. Aflevering 2: het oudste gebouw.
Groenewoud is naast een wijk ook het markante witte restaurant (tot voor een paar jaar geleden café) op de hoek van de Groesbeekseweg en de Postweg - de meeste Oostenaren zullen het wel kennen.
Tekst: Kor Goutbeek, foto: Alex Holderbusch
Het is verreweg het oudste gebouw van Oost, met ruim 50 jaar voorsprong op de nummer twee, uitvaartcentrum Oud-Mariënboom, ook aan de Groesbeekseweg. Groenewoud werd in 1763 gebouwd en was omringd door louter heidevelden, zandverstuivingen en bosschages. Alleen het huidige centrum van Nijmegen was stad, pas vanaf 1880 werd ook daarbuiten gebouwd - al waren er een paar gehuchten als St. Anna, Hees en Hatert. In Groenewoud werd de post vanuit Nijmegen naar Den Bosch, Venlo en Kleef verdeeld - paarden en koetsen konden er verwisseld worden. De Postweg vormde het begin van de route die de post naar Kleef aflegde. Napoleon zou Groenewoud zelfs aangedaan hebben, maar dat is nooit bewezen (wel dat hij Nijmegen bezocht heeft, samen met zijn broer, Koning van Holland).
Frans Stevens liet Groenewoud bouwen, een T-boerderij, met de schuur dwars op het woondeel. Frans was boer en herbergier, maar daarnaast ook nog boswachter - Waldfürster. Groenewoud lag namelijk aan de rand van het imposante Ketelwald, dat zich uitstrekte van Nijmegen tot Kleef. Een van zijn taken was het tegengaan van stroperij in zijn gebied. Frappant genoeg werd Frans twee keer door de rechter veroordeeld voor het stropen in andermans Waldfürst: in het Jonkerbos en in de Overasseltse vennen. Hij werd hiervoor veroordeeld tot een boete van 30 daalders, een half jaarsalaris. Hij stroopte waarschijnlijk omdat hij niet rond kon komen, zelfs niet van zijn driedubbele functie - zoals veel gewone mensen in die tijd. Bij zijn dood in 1797 stonden dan ook veel schuldeisers op de stoep om een graantje mee te pikken van de inboedel.
De eeuwen verstreken en de heide verdween, de stad kwam en de Groesbeeksche Laan veranderde via Groesbeeksestraat in Groesbeekseweg. Het zandpad werd een grindweg, die in 1922 veranderde in een klinkerweg en in 1977 in de huidige asfaltweg. Maar aan 'Café Groenewoud' veranderde, zelfs toen een paar jaren geleden het met nieuwe eigenaren een restaurant werd, al meer dan 250 jaar bijzonder weinig!