Deze rubriek van Kor Goutbeek over kleine, groene initiatieven in de wijk die bijdragen aan de biodiversiteit, gaat even op pauze in de winter: de projecten komen namelijk nu niet zo mooi uit de verf. Ik heb al aanmeldingen voor vier groene projecten, maar schroom niet als je ook iets moois weet: . Voor de wintermaanden schrijf ik een korte vervangende serie over mythische boomsoorten die ook overal in de wijk te vinden zijn…
Het Patersbos kleurt over twee maanden alweer wit van de sneeuwklokjes, maar is eigenlijk het hele jaar de moeite waard – ook in de winter. Het bos herbergt maar liefst 30 boomsoorten, waaronder enkele heel bijzondere. Neem de taxus, die hier volop groeit, waaronder prachtige eeuw-oude exemplaren met warmrode stammen. De taxus is een unieke naaldboom dankzij zijn dieprode bessen. Zaden, schors, takken en naalden van de taxus kunnen giftig zijn voor dieren, vooral voor paarden. En dankzij dit gif ook levensreddend, maar daar kom ik straks op.
De taxus is onze inheemse boomsoort die verreweg het oudst kan worden. In Fortingall, Schotland, staat een exemplaar van maar liefst 5000 jaar! Voor de Kelten stond de taxus daarom symbool voor onsterfelijkheid. Ze beschouwden oude taxusbomen als heilig en gebruikten zijn takken bij begrafenisrituelen. Veel stokoude taxusbomen staan daardoor in het Verenigd Koninkrijk bij kerkhoven en kerken, waar ze als ‘heilige boom’ veilig bleven voor houtkap.
Bij het Noord-Franse Azincourt leverde in 1415 een groot Frans leger met zwaar bewapende ridders slag met een drie keer kleiner Engels leger van voetvolk. Zij waren uitgerust met de speciale longbow, een boog langer dan een man, gemaakt van taxushout. Dit hout is weinig buigzaam en geeft daardoor extra snelheid aan de pijl mee, als je tenminste getraind genoeg bent om hem te kunnen spannen. De Franse ridders werden in het drassige terrein getrakteerd op een regen van pijlen. Hun paarden stortten massaal in de modder. Er vielen 600 doden aan de Engelse zijde tegen 7500 aan Franse. De ‘yew’ bevestigde nog eens zijn magische status bij de Britten.
De taxus draagt bij aan het verlengen van levens. In 1963 werd ontdekt dat paclitaxel, - merknaam taxol - celgroei en celdeling remt. Sinds 1992 wordt het gebruikt als een van de meest effectieve chemokuren tegen onder andere borstkanker, eierstokkanker en longkanker. Recent zijn daar ook maag-, slokdarm-, prostaat- en huidkanker aan toegevoegd. Voor deze medicatie is veel bast en naalden nodig. Synthetische productie van taxol is helaas nog niet mogelijk, maar gelukkig kan sinds kort ook snoeihout worden gebruikt. Heb je een taxus of taxushaag in de tuin? Doneer het snoeihout! Ga naar taxustaxi.nl en laat het gratis ophalen - als je minstens één kruiwagen vol hebt. Zo draag je bij aan levensreddende behandelingen!
