Een waterval is er niks bij. Wanneer beeldhouwer-keramist Bob Lejeune (67) vol enthousiasme over zijn werk vertelt, stromen anekdotes, fantasieën en beschouwingen moeiteloos door elkaar heen. De vele sculpturen in zijn atelier aan de Dobbelmannweg zijn er de stille getuigen van. Ze kijken toe terwijl we praten over Bobs komende exposities en lezingen in Ubbergen en Nijmegen-Oost.
Tekst Anna Bakker | Marc van Kempen Fotografie
Bottendaal is evenwel zijn thuis. Al 45 jaar. Tijdens een kunstroute in de wijk, jaren geleden, ontmoette hij collega-exposant Piet Jetten. Voor het eerst, al hadden beiden hun roots in Boxmeer liggen en waren ze in die tijd allebei verbonden aan de De Natris Galerie. In de stille coronatijd exposeerden ze samen in de Titus Brandsmakerk; de omstandigheden waren bepaald niet optimaal, waaruit een wens groeide hun samenwerking nog eens te herhalen, maar dan anders. De Refter in Ubbergen bleek ideaal: vanwege de fijne atmosfeer en om - na lange tijd - weer een groot overzicht van hun werk voor een Nijmeegs publiek te presenteren.
Chasing Dreams
De raakvlakken van beide kunstenaars bracht Piet tot de titel 'Interface' voor hun gezamenlijke expositie. 'Chasing Dreams' luidt daarin de naam van Bobs geëxposeerde werk. “Het zegt iets over de onbewuste drive om het ultieme beeld te maken”, licht Bob toe. “Maar dat lukt natuurlijk nooit. Bovendien, stel dat je dat zou lukken, dan zou dat heel vervelend zijn; dan kun je wel ophouden.” Piets werk kreeg de titel 'Sporen van Tijd' mee. “Wat alles zegt over het doorwrochte werk van hem”, aldus Bob. Gelaagdheid typeert hun beider werk.
Van vlak naar ruimtelijk werk
De aandacht die in het werk van Bob uitgaat naar ‘de huid’, zoals hij het noemt, verwijst nog naar zijn vroegere werk als kunstschilder. Later veranderde dat en wijdde hij zich bij kunstenaarscentrum de Olifant aan grafiek. Het was uiteindelijk de ontmoeting met de Tsjechische schilder Milan Kunc, zo vertelt Bob, die hem op het spoor van keramiek zette. Vanwege het monumentale aspect dat Kunc in zijn werk zag. Zijn advies bleek een schot in de roos.
Zo nu en dan veert Bob midden in het gesprek op om naar een van de vele beelden die ons omringen te lopen, details aan te wijzen en achtergronden toe te lichten. Want met het aanvankelijk onder de knie krijgen van het ambacht was hij er nog niet. Het boetseren van enkel herkenbare beelden bood te weinig spanning; zijn stijl moest dus nog uitkristalliseren. Door jaren van veel doen, leren en beschouwen ontstond zijn eigen sculpturale beeldtaal. Abstract en figuratief smelten daarin samen.
Ontdekkingsreis
En waar zo’n idee dan begint? De natuur biedt volop inspiratie. Wat ook in de aanwezige beelden te zien is. Zo wijst Bob me op de slang, een lam, hazen, adelaar, zalmen, mythische dieren veelal, maar ook vruchten, bomen, golven, wolken, aarde en rotsen. Er zit, wat de natuur betreft, ook wel een boodschap in zijn werken. “We mogen die band weleens wat meer koesteren, wat meer oppassen met de natuur.”
Een andere bron, niet vreemd voor iemand die cultuurgeschiedenis doceerde, komt uit religies en culturen wereldwijd: zoals bijbehorende symboliek, fabels en vertellingen. De onderlinge wisselwerking tussen die elementen speelt mee en is sterk.
“Er moet wel een soort ontdekkingsreis in het werk zitten. Tijdens het uitwerken krijg ik allerlei associaties waarvan ik op een gegeven moment ook niet precies weet waar het heen gaat.” Hij laat zich sturen door bijvoorbeeld de muziek op de achtergrond of iets dat hij onbewust ooit zag.
Uit de klei in zijn handen vormt zich geleidelijk een verhaal. “Soms verras ik mezelf weleens met de uitkomst daarvan.” Bob wijst bij deze op een reiger op een schildpad — in Azië symbool voor geluk en lang leven. Hij combineerde dat beeld met een ei er bovenop als verwijzing naar de oorsprong van het leven. In de nieuwe serie waaraan hij werkt, speelt het element vuur een belangrijke rol. Niet voor niets dat daar dan ook een feniks verschijnt.
We bekijken samen de flyer van Galerie Z waar op de voorkant een 'folly' van zijn hand prijkt. Bob heeft er onder meer vruchten aan toegevoegd en hazen. Het leverde een bouwwerk op dat over vruchtbaarheid en cyclussen gaat. Tegelijkertijd kan de kijker er elementen en een opbouw van een kathedraal in herkennen. “Een hele rijke omgeving waar je dan bij kunt wegdromen. De ene keer blijf ik bij een werk iets meer bij het dier, de andere keer weer wat meer bij architectonische elementen zoals torens.” “Sommigen vinden het ook te veel, maar ik hou er wel van.”
Het leukste onderdeel van het hele maakproces komt voor Bob als de compositie op zich staat, hij hier en daar nog een klein beetje verandert, de puntjes op de i zet en het geheel voor de laatste laag gaat glazuren. Vrijwel altijd komt het anders uit de oven dan verwacht. Meestal gaat het nog wel een paar keer terug, soms is het meteen perfect.
Spiegel van de ziel
Al vele jaren toont Bob zijn werk, buiten elders in het land en in het buitenland, en met grote regelmaat aan het eind van het jaar – in huiselijke sfeer - bij de thuissalon van galerie Z in Nijmegen-Oost. Zo ook dit jaar, samen met tien andere kunstenaars. Anders dan in de Refter zijn hier, in verband met de beperkte ruimte, zijn wat kleinere werken te zien.
Dit jaar nodigde eigenaresse Dorine Bolderman Bob uit om een lezing te verzorgen. Bob kent beide posities, zowel die van maker als docent. “Ik ben dan na twintig jaar wel gepensioneerd als docent op de HAN, ik hou er wel van om met groepen om te gaan. Alleen op dat atelier, dat vond ik toch niks.” Juist op dat moment was de Lindenberg op zoek naar een keramiekdocent. Heel praktisch dus allemaal. Dat theoretische van weleer heeft hij verlaten. Nou ja, niet helemaal dus, getuige dus binnenkort – incidenteel - een lezing bij de Lindenberg over de Romantiek. Én het accepteren van de uitnodiging tot een lezing bij galerie Z.
Spiegel van de ziel is daarin het thema. Aan de hand van dertien beelden van dertien verschillende kunstenaars gaat hij aan de slag met de motto’s van hun werk, om daarmee een tipje van de sluier van hun ziel op te lichten. Zo vertelt hij wat over de elementen die terugkeren in hun werk. “Het gaat nog een uitdaging worden om het binnen die drie kwartier te houden”, weet hij nu al. Met alle research die hij gedaan heeft, met wat hij heeft voorbereid en te vertellen heeft. Ik kan het alleen maar beamen, na dit hele sprankelende verhaal.
www.boblejeune-artist.com - Interface, Kunstkapel Notre Dame Des Arts Ubbergen, t/m 23 november op zaterdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur.
Thuissalon Galerie Z, Barbarossastraat op zaterdagen en zondagen van 29 november t/m 14 december van 13.00 tot 17.00 uur en op afspraak. Aanmelden voor de voordracht van 7 december en bezoekafspraak gaat via
----------------------------------
© Marc van Kempen Fotografie
Bij interesse in de foto kunt u contact opnemen via: www.marcvankempenfotografie.nl
No use allowed without permission
Online/Offline/Commercial
