Eind vorig jaar keek ik er al naar uit om landschildpad Stoffel te ontmoeten. Maar de misschien wel honderdjarige dame koos juist dat moment om zich terug te trekken in haar jaarlijkse winterslaap. Toen ik onlangs hoorde dat ze weer wakker was stond ik meteen op de stoep bij haar familie.
Tekst: Betsie Vermeulen, Marc van Kempen Fotografie
Stoffel woont in Oost bij Lise (4), Jochem (7) en ouders Carla en Alexander. In de jaren zeventig kwam ze naar Nederland. Alexanders vader - opa Bertus - werkte toen op een Brabantse vliegbasis waar een partij Griekse schildpadden aankwam. Een ervan nam hij mee naar huis, leuk voor de kinderen. Dat kon in die tijd, de wetgeving is nu een stuk strenger. Thuis kreeg ze de naam Stoffel* en gedijde daar prima. Later verhuisde ze mee met Alexander. Vele jaren was het de vraag of ze een vrouwtje zou zijn tot het natuurlijke bewijs kwam. Stoffel legde spontaan een (onbevrucht) ei.
Stoffels leven
Na aankomst bij de familie zit ik al gauw met Lise en Jochem op de keukenvloer en babbelen zij er enthousiast op los. Zij vertellen mij hun belevenissen, hun ouders vullen ze aan en Stoffel kruipt tussen ons in. Met een bewegende kop en bruine oogjes kijkt ze mij vanonder haar schild schalks aan, in stilte. Tegelijkertijd kruipt ze over een groot plat bord vol fruit en rauwkost en knabbelt ervan. “Met soms een beetje water erbij is dat haar dagelijks eten. We strooien er nog wel wat kalk en vitaminepoeders overheen. Ze is ook dol op slakkenhuisjes die ze buiten vindt. Bij goed weer slaapt ze daar diep onder de heg. Dan trekt ze haar kop en poten helemaal in haar schild en zie je bijna niets meer van haar. Bij slecht weer slaapt ze binnen. Wordt het koud weer - meestal in het najaar - dan gaat ze in winterslaap. In de kelder, in haar speciale kist vol hooi. Vooraf eet ze dan nog wat en wij doen haar in bad om infecties te voorkomen. Niet dat ze dat leuk vindt, ze heeft niets met water, kan ook niet zwemmen. In het voorjaar wordt ze weer wakker. Zodra we haar aan de kist horen krabben halen we haar er weer uit.”
Stoffels stilte
Stoffel is een gemakkelijk en vooral stil huisdier. Ze maakt amper geluid, soms is er een licht gesnuif en gekraak bij het eten. “Wanneer ze er is merken we dat aan haar gestommel of dat ze aan onze voeten snuffelt. Horen kan ze ons niet, ze heeft geen oren, maar reageert op trillingen. Komen wij thuis dan kruipt ze meestal naar ons toe. Laatst gebeurde dat niet en wat bleek? Zat ze toch vast onder een ijzeren plantenrek. Bij haar bevrijding bleef ze ook stil. Wel spurtte ze weg van dat rek, dat zien we dan maar dat ze opgelucht is. Haar gezondheid checken we door haar af en toe te wegen. Ook al omdat een leven in Griekenland er heel anders uit zou hebben gezien.”
Mensen moeten altijd even wennen aan Stoffel. Bij de spreekbeurt van Jochem op school waren zijn klasgenootjes eerst wat bang, later vonden ze haar schattig en bijzonder. Carla heeft ook moeten wennen. “Bij mijn eerste date bij Alexander thuis wist ik niet wat ik zag. Stoffel kroop niet maar stoof echt heel hard door de tuin en dat in stilte. Ondertussen ben ik natuurlijk al lang gewend. Ze is onze lieve, stille huisgenoot.”
* Naar de soortgenoot in de toenmalige tv-kinderserie De Fabeltjeskrant
