Sinds het ontstaan van Nijmegen-Oost, inmiddels ruim een eeuw geleden, is er veel gebeurd in de wijk. Overal zijn sporen van een rijk verleden te zien.
In de komende nummers van De Wijkkrant zal aandacht worden besteed aan de sporen uit dit verleden. We doen dat door een oude foto te vergelijken met een nieuwe foto.
Door Sarah Albers
Nijmegen-Oost toenDe begraafplaats aan de Daalseweg op 19 of 20 september 1944. Operatie Market-Garden, het offensief van het geallieerde leger tegen de Duitse bezetter, is in volle gang. Op 19 september 1944 was de aanval van de geallieerden op de Waalbrug ingezet.
Op deze foto ziet u een Amerikaanse Mortiereenheid onder leiding van luitenant John L. Cooper. Deze moest de aanval op de Waalbrug ondersteunen. De Amerikanen waren op 17 september geland in Groesbeek en maakten deel uit van de 82e Airbornedivision.
Het mortierpeloton had een wat ongebruikelijke plek gevonden om haar mortieren op te zetten; tussen de graven op het kerkhof. Een half jaar eerder waren op hetzelfde kerkhof veel slachtoffers van het bombardement van 22 februari 1944 begraven. Niet ver van de plek op de foto staat een grafmonument voor het schoolklasje dat werd getroffen bij het bombardement. Ook is op het kerkhof een grafmonument te vinden voor Jan van Hoof. Van Hoof zou de door de Duitsers op de brug aangebrachte springlading hebben gesaboteerd. Van Hoof kwam op 19 september tijdens gidswerkzaamheden voor de geallieerden aan zijn einde. Zijn graf aan de Daalseweg is echter leeg omdat hij later elders is herbegraven.
De brug kwam op 20 september, mede dankzij de 1650 granaten die gedurende twee dagen vanaf de begraafplaats waren afgevuurd, in handen van de geallieerden. De Duitse bezetter probeerde vervolgens de brug, vanwege haar strategisch belang, uit alle macht te beschadigen. Dat gebeurde onder meer door de inzet van bommen. Als gevolg van een afzwaaier zou de begraafplaats een paar dagen later, op 26 september, gedeeltelijk verwoest worden door een bom die verkeerd was afgeworpen.
Nijmegen-Oost nuDe begraafplaats aan de Daalseweg, zomer 2002. Het kostte wat moeite, maar uiteindelijk hebben we dezelfde plek teruggevonden. De coniferen tussen de graven zijn (scheef-) gegroeid of gedeeltelijk verdwenen, de grafstenen zijn aangetast door de tand des tijds. De plek is eigenlijk alleen nog te herkennen aan de grote grafmonumenten helemaal rechts op de foto.
Op de oude foto ziet u vooraan, rechts van het midden, het graf van de heer Bergstein, overleden in 1938. In december 1944, nog geen drie maanden na de bevrijding van Nijmegen, overleed ook mevrouw Bergstein en werd bijgezet in het graf. De grafzerk van de heer en mevrouw Bergstein is, zoals u op de nieuwe foto kunt zien, omgevallen. Curieus genoeg heeft iemand er onlangs een roze plastic lepeltje op gelegd….