Als het gaat om een duurzame vervanging van aardgas voor verwarming in Hengstdal, zijn er twee oplossingen: De All Electricvariant of de Warmtenetvariant. In beide gevallen zal het koken voortaan elektrisch gaan, bijvoorbeeld op inductie. Hiervoor kan een zwaardere elektrische aansluiting nodig zijn.
Beide oplossingen hebben specifieke eigenschappen en voorwaarden.
In het kort:
All Electric
Verregaande isolatie van woningen, kostbare installatie, speciale ventilatie,
en zwaardere elektriciteitsnet aansluiting noodzakelijk.
Aparte elektrische warmwatervoorziening (doorgaans niet bij warmtepompen).
Keuze/overstappen van elektriciteitsleverancier blijft mogelijk.
Bij gebruik van warmte pompen: vervanging radiatoren door vloerverwarmingen/of
grotere (LT-)radiatoren.
Regelmatig onderhoud aan de installatie (minder dan bij een CV-ketel).
Gebruik van een buitenunit in de tuin of een grondboring voor een warmtesonde.
Warmtenet
Isolatie tot label B-niveau, of beter.
Gebruik bestaande radiatoren. Vloerverwarming mogelijk.
Geen eigen warmtebron in huis, een eigen afleverset vervangt de CV-ketel.
Lagere onderhouds- of vervangingskosten dan bij een gasketel.
Overstappen naar andere leverancier (nog) niet mogelijk.
Wat uitgebreider:
Bij All Electric, wordt elke woning verwarmd met een op elektriciteit werkend systeem.
Dat kunnen infrarood panelen zijn, of een warmtepomp.
Infrarood. Deze stralen warmte uit, zoals de zon doet, alleen zonder zichtbaar licht.
In het stralingsgebied van zo'n paneel voel je warmte. De lucht in de woning en de voorwerpen er in warmen hierbij nauwelijks op. Deze panelen zijn in oudere huizen hooguit geschikt als bijverwarming en verbruiken veel elektriciteit.
Warmtepompen.Hiermee wordt warmte (energie) uit de buitenlucht of uit de bodem gehaald.
Zo'n apparaat “pompt” deze energie naar een hogere temperatuur, waarmee het huis wordt verwarmd en/of van warm water voorzien. Het systeem werkt in feite als een omgekeerde airco.
Bij een luchtwarmtepomp is dan ook een soortgelijke buitenunit nodig, als bij een airco. Deze maakt geluid.
Bij een bodemwarmtepomp is dat niet nodig, maar wordt een gat (van 100-150 meter diepte) in de grond geboord, waarin een slang wordt geplaatst, die aardwarmte omhoog haalt. Dit is kostbaar, maar zo'n warmtepomp geeft een stabielere warmte-opbrengst dan een luchtwarmtepomp.
Beiden hebben ook een binnenunit, evt. met warmwater boilervat, inhoud van 180 tot 300L.
Bij de gangbare All Electric systemen gaat het om Lage Temperatuurverwarming (max. ca. 40°C), daarom is het nodig de woning optimaal te isoleren en de radiatoren te vervangen door vloerverwarming en/of lage temperatuur-radiatoren (c.q. grotere of meer radiatoren) Deze manier van verwarmen reageert traag op het veranderen van de instelling van de thermostaat en eist een ander gebruik/stookgedrag dan bij een gas CV-ketel.
Om elke vorm van warmteverlies te voorkomen moet ook het ventilatiesysteem vervangen, of aangelegd worden door een speciaal systeem , dat warmte uit de uitstromende lucht terugbrengt in de woning.
In plaats van aardgas gaat men dus elektriciteit gebruiken voor de verwarming en voor de productie van warm water. Om het elektriciteitsgebruik (en de kosten) te verminderen kan men PV-zonnepanelen plaatsten.
Bij een warmtenet worden de huizen aangesloten op een aan te leggen ondergronds leidingsysteem, dat warm water aanvoert vanuit een centralewarmtebron.
Het warme water stroomt in huis door de bestaande CV-leidingen naar de bestaande radiatoren en het afgekoelde water gaat via een retourleiding terug naar de warmtebron. In feite is dat laatste een soort wijk CV-ketel.
Er verandert in huis niet veel aan de installatie. De bestaande gas CV-ketel vervalt en daarvoor in de plaats komt er een afleverset, ergens nabij de voordeur (meterkast/kelder), die de verbinding tussen het buitenleidingnet en uw binnenleidingen tot stand brengt. In die set zit ook een zgn. warmtewisselaar die zorgt voor de productie van warm water voor douche of keuken. Wel dienen er een aantal leidingen in de woning verlegd, cq vervangen te worden.
Om niet teveel warmteverliezen in het wijkleidingnet te hebben, is het verstandig de watertemperatuur zo laag mogelijk te kiezen.
Alle woningcorporatie-woningen worden verplicht geïsoleerd naar label B.Daar zou de aanvoertemperatuur van het water op gebaseerd kunnen worden. Woningeigenaren, die voor een aansluiting op zo’n warmtenet kiezen, zouden hun woning net zover dienen te isoleren, om zeker te zijn van hetzelfde comfort als nu.
Wat zijn de belangrijkste praktische verschillen?
De All Electric oplossingen werken op elektriciteit en het huidige elektriciteitsverbruik per huishouden zal ongeveer verdubbeld worden. Er zal daarvoor een zwaardere aansluiting nodig zijn en de netbeheerder zal de bekabeling in de wijk fors moeten uitbreiden.
De grootste kosten voor de woningeigenaar gaan zitten in de verregaande isolatie van de woningen een kostbare installatie. Bij een bodemwarmtepomp moet er ook nog eens een diep gat geboord worden. Bij deze oplossingen kan men te allen tijden overstappen naar een andere elektriciteitsleverancier. Door de noodzaak, om de energievraag van de woningen naar beneden te brengen, kent deze oplossing een laag energie verbruik.
Bijeen warmtenet hoeft een woning minder ingrijpend geïsoleerd te worden. Wel moet er een ondergronds leidingnet in de wijk worden aangelegd. Als men met de huidige CV ketel, op een watertemperatuur van 50 graden, het huis warm krijgt, is het voldoende geïsoleerd.Verder isoleren loont echter altijd, omdat daardoor de verbruikskosten dalen.
Men betaalt voor de afgenomen warmte(per GigaJoule of GJ) plus vastrecht en onderhoud afleverset. Een GJ bevat evenveel energie als ca. 28,5 m3 aardgas of 278 kWh elektriciteit.
De maximale prijs is vastgesteld door de overheid (ACM) en mag niet meer zijn dan bij aardgas. Men heeft geen vervangings- en onderhoudskosten meer voor een CV-ketel.
Bij een warmtenet kan men (voorlopig nog)niet overstappen op een andere leverancier.
Wat is duurzamer?
Dat hangt af van het volgende:
Bij AllElectric, hoe wordt de elektriciteit geproduceerd?
Bij Warmtenet, hoe de warmte geproduceerd?
Als de elektriciteit niet duurzaam wordt opgewekt, is een All Electric systeem ook niet duurzaam. De huidige kolen en gascentrales stoten massa’s CO2 uit en voorlopig zijn zij nog onze belangrijkste elektriciteitsproducenten (ruim 80%). De groei van het aandeel duurzame (wind- en zonne-)stroom zal de komende decennia groeien, maar zal voorlopig op zijn minst teniet worden gedaan, door de toename van het aantal elektrische auto’s en…. All Electric verwarmingen. Ook stapt steeds meer industrie over op (duurzame)elektriciteit, waardoor het aandeel duurzame elektriciteit voorlopig niet zal toenemen.
Als de warmte voor een warmtenet niet duurzaam wordt geproduceerd, bijvoorbeeld door gebruik van gas,kolen, of olie, is een warmtenet niet duurzaam en daarbij niet erg efficiënt.
Bij gebruik van restwarmte uit de industrie of afvalverbranding neemt de duurzaamheid toe.
Door gebruik van hernieuwbare biomassa, geothermie, aquathermie of andere CO2 neutrale methodes kan een warmtenet behoorlijk tot volledig duurzaam zijn.
Voor het transport van het water in zo’n net worden wel elektrische pompen gebruikt, maar de hoeveelheid energie die daarvoor nodig is is een fractie van die voor All Electric.
In sommige systemen wordt die elektriciteit overigens door de installatie zelf opgewekt.
Conclusie:
Deze zal voor eenieder anders zijn.
Wat wel duidelijk lijkt, gezien de ouderdom van veel huizen in Hengstdal, is dat de kosten voor isolatie bij een All Electricvariant aanzienlijk zullen zijn.
Warmtepompen worden nog doorontwikkeld en zullen in de toekomst wellicht ook hogere temperaturen kunnen leveren, zodat bestaande radiatoren kunnen worden gehandhaafd.
Een mogelijk nadeel van een warmtenet is het niet kunnen overstappen naar een andere energieleverancier, wat bij All Electric wel kan.
Bij keuze van de aanleg van een warmtenet, kunnen individuele woningeigenaren altijd nog voor All Electric kunnen kiezen. Bij de keuze voor slechts All Electric in de wijk, is er geen andere keus dan die.
Om een warmtenet mogelijk te maken, dient een groot deel van de woningeigenaren (zo’n 80%) bereid te zijn een aansluiting te nemen.