Zelf is hij op een paar punten een ?biblio-barbaar?. In de vakantie wil er wel eens een boek doormidden worden gescheurd, om te delen met zijn vrouw. Maar hij is toch echt neerlandicus, houdt van het vakmanschap dat tot prachtige boekomslagen leidt en heeft meerdere eerste-druk-exemplaren in zijn hoofd die hij graag in de winkel wil leggen. Op deze zonnige ochtend stap ik zijn prachtige pand aan de Groesbeeksedwarsweg binnen. Om te praten met Berend Immink, van Antiquariaat Verzameld werk.
Door Grieta Spannenburg
Tot een jaar geleden waren er nog twee eigenaren, Han Rouwenhorst en Berend deden het samen. Al sinds hun studietijd. Nu runt Berend de business in zijn eentje, wat hem een halve boterham oplevert. De andere helft wordt gefinancierd door te werken als tekstschrijver. Na 15 jaar aan de Van Welderenstraat, bevindt de winkel zich nu een jaar of zeven in Oost. En er kwamen meer veranderingen. Met de opmars van het internet is de zaak nu grotendeels een internetbedrijf geworden. Vrijwel alle handel gaat tegenwoordig via de website, waar bijna de hele voorraad op te zoeken is. Mensen bestellen via het net, waarna het gewenste boek wordt opgestuurd of wordt opgehaald door de koper. En dat ophalen gebeurt vanuit het hele land. Geregeld zit Berend in de zaak achter de PC. De deur staat dan open en mensen kunnen binnenlopen. Officiële openingstijden zijn er echter niet.
Terwijl ik aan het bureau zit, in de winkel, en Berend een kopje thee maakt, bekijk ik de houten stellingen vol met boeken. Tegenover mij zie ik The Works of Oscar Wilde, een dikke pil in een stevige leren band. Naast mij trek ik een klein boekje tussen soortgenoten vandaan. Apologische spreekwoorden, heet het. Wat dat ook mogen zijn. Op de voorkant staat een gedicht: Alles met mate, zei de snijder, en hij sloeg zijn vrouw, met de el.
Een tijdsillusie
?Mensen gaan naar een tweedehandswinkel omdat ze boeken willen kopen voor weinig geld,? zegt Berend. ?Het verschil met een antiquariaat is dat de kopers hier naartoe komen voor de ?heb?, de liefhebberij, het genieten van mooie boekbanden. Bovendien koop je in een antiquariaat eigenlijk een illusie. Je kijkt tegen de tijd in. Terug in de tijd.? Bijvoorbeeld een schrijver die nu gevierd wordt, maar die destijds maar een paar honderd eerste drukken liet maken van zijn werk. Het werk dat nu wel zeer bekend is. Wie dan een eerste druk van zo?n vroeg werk weet te bemachtigen, beseft zich de hele historie die erachter zit.
Het is niet zo dat alle kopers hun aangeschafte boekwerken tot op de letter uitpluizen. Sommige mensen lezen zelfs geheel niets, maar vinden de boekband mooi, vinden het kunst. Berend laat een paar prachtige boekbanden zien, zowel uit het verleden als uit het heden. Verzamelaars kunnen bepaalde boekband-ontwerpers sparen. Bekende namen, die hun stijl voor de omslag van een boek hebben ingezet. Honderden, duizenden euro?s zijn mogelijk voor een zeldzaam exemplaar.
Kijkje bij de klanten
Berend vindt de boeken via zijn netwerk. Zijn klantenkring is zeer divers, van leraar en aannemer tot verkoper en professor. Wel is het zo dat de afzetmarkt vergrijst. ?Vroeger waren boeken chique, gaven status, dat is niet meer zo.? Iedereen gaat ook op zijn eigen manier met de boekwerken om. Soms is een vitrinekast de juiste plek, vaak uitgestrekte boekenkasten. Wie echt helemaal verzamelmaf wordt, die kan doorslaan. Schrijver, redacteur en uitgever Martin Ros heeft zo ontzettend veel boeken in zijn huis, dat hijzelf er nauwelijks bij past. Stapels boeken op de trap, in de kamer, in de keuken, overal. En wie kent er niet de beelden van Boudewijn Büch temidden van zijn boeken? Er zijn ook verzamelaars die geen enkel smetje of lichtverkleuring op de boekwerken dulden en dientengevolge hun bijeen gespaarde werken in een verduisterde ruimte plaatsen. En als er dan iets wordt getoond, gaat dat met behulp van handschoenen.
Het ruikt in de winkel eigenlijk helemaal niet muf, zoals in veel boekenzaken. Dat komt door het beleid dat wordt gevoerd tegen indringers als zilvervisjes. Een groot gevaar voor boeken, met altijd littekens ook al zijn de kleine glanzende diertjes vertrokken. Zilvervisjes gedijen goed bij een stoffige en oude lucht. En dus dient er genoeg geventileerd te worden. We zitten dan ook met voor- en achterdeur open. Frisse lucht, ook goed voor boeken.
En ja, de hamvraag, welk werk zou Berend heel graag willen aankopen? ?De eerste 10 jaar van W.F.Hermans, allemaal eerste drukken. Dan zou ik echt de blits maken in de hele Benelux!?
Zelf een keer digitaal snuffelen in de boeken en boekomslagen? Ga dan naar www.antiquariaatverzameldwerk.nl. Daar vindt u ook de telefoongegevens van Berend, om eventueel met hem in contact te komen. Langskomen bij het pand aan de Groesbeeksedwarsweg 217 is een gok, lang niet altijd is de zaak geopend.