In de jaren 80 stond ?ie nog op de nominatie om gesloopt te worden, maar de Maria Geboortekerk aan de Berg en Dalse weg oogt nu meer dan springlevend. En bij de tijd, met internetpagina en e-mail. Ook al staat de kerkgemeenschap duidelijk in het heden, men wil graag een blik in het verleden werpen. Tijdens het eerste weekeinde van december wordt er dan ook een tentoonstelling gehouden over de geschiedenis van de jubilerende kerk. Iedereen is welkom om te komen kijken. Heeft u nog foto?s van bijzondere gebeurtenissen in of rond het kerkgebouw? Materiaal voor de expositie is welkom!
Door Grieta Spannenburg
Aanleiding voor de tentoonstelling is het 80 jarig bestaan van de Maria Geboortekerk. Althans, begin december 1925 werd de kerk geconsacreerd (gewijd). Vóór 1925 was de kerk een soort ?filiaal? van de hoofdkerk, die destijds nog in het stadshart was te vinden. Eigenlijk bestaat de geschiedenis van deze kerk uit 3 fases. De eerste fase begint in 1892 als de stadswallen van Nijmegen worden geslecht. Naar het zich toen liet aanzien zou het huidige Nijmegen-oost vrij klein van omvang worden en een bescheiden kapelletje moest voldoende zijn om de parochianen te herbergen. Dat kleine kapelletje was in 1894 af. Minder dan een decennium later had men echter al een groot middenschip er aan vast gebouwd om de tegen de verwachting in - sterk groeiende gemeente van dienst te zijn. Een verdere groei van de wijk leidde in 1925 (de derde fase) tot de huidige vorm van de kerk. Dat was ook het moment dat de kerk niet meer als een ?buitenpost? werd gezien, maar een volwaardige functie kreeg, van doopsels en huwelijken tot begrafenissen. Alles was nu mogelijk aan de Berg en Dalseweg.
In de pastorie naast de kerk staat een koektrommel op tafel en praat ik met Anneke Welle en de nog jonge pastoor Cyrus Van Vught. We hebben het over het verleden en het heden van de parochie. Vroeger hoorde een kerk vanzelfsprekend bij het leven. Het was geïnstitutionaliseerd en voorzag in scholing, armenzorg, ziekenzorg en nog veel meer. Men was vanaf de geboorte lid van een ?gemeenschap? en kon daarop vertrouwen en terugvallen. In deze tijd van individualisering en staatszorg zou je denken dat een kerk niet meer in een behoefte voorziet. Zeker gezien de statistieken betreffende ontkerkelijking in ons land. Maar, van een teruggang in parochieleden en van een veroudering van de geloofsgenoten lijkt hier weinig sprake te zijn. Zowel Van Vught als Welle ziet een veelvoud aan mensen op de het godshuis afkomen. Zeker sinds een jaar of 20 is er sprake van groei. Velen zijn aan een spirituele zoektocht begonnen en naast katholieken is iedereen welkom in de Maria Geboortekerk. Ook gereformeerden en niet-gelovigen wonen geregeld een mis bij. Het is een soort ankerplaats geworden, een plek waar heel wat mensen min of meer een thuis vinden. De laatste paar jaar zijn er ook geregeld volwassenen gedoopt, iets dat in het verleden vrijwel nooit gebeurde.
Naast het heden en het verleden, is er uiteraard de toekomst. Wat zal de plaats van de kerk zijn over 20, 30, 80 jaar? Van Vught en Welle benadrukken beiden dat een kerk zich altijd middenin de samenleving bevindt. Het is een open systeem, wat betekent dat als een samenleving verandert, een kerkgemeenschap ook verandert. Ze hopen een ankerplek te blijven voor mensen en mensen de gelegenheid te kunnen blijven geven om gezamenlijk het geloof te beleven. Omdat de parochianen allang niet alleen maar uit de buurt komen waarin de kerk zich bevindt, maar ook vanuit allerlei plaatsen in de omgeving naar de gebedsplek komen, hopen ze een stevige basis te hebben voor de komende jaren.
We lopen met z?n drieën door de kerk. Anneke wijst op een deel dat in de oorlog door een granaatinslag verwoest werd. Aan de kleurwisseling van de stenen in de muur is te zien waar de restauratie heeft plaatsgevonden. Daar waar nu prachtig glas-in-lood hangt, zijn destijds alle ramen eruit geblazen. De pastoor ruimt nog even wat rondslingerende kopietjes op en dan volgt een korte fotosessie. Als we de kerk verlaten, wordt de verlichting uitgezet en heb ik een inkijkje gekregen in een kerk die veel levendiger is dan verwacht.
De Maria Geboortekerk geeft belangstellenden graag een kijkje achter de grote deuren. Zij deed dat bijvoorbeeld ook op de open monumentendag. En begin december kan iedereen de kerk inlopen om een kleine fototentoonstelling over de afgelopen 80 jaar te bekijken. Het doel van de expositie is om een sfeerbeeld te geven van de kerk door de jaren heen. En zoals pastoor Cyrus van Vught het formuleert: ?de rijkdom van het verleden en het heden, geven ons waarschijnlijk een mooie basis voor de toekomst.?
Heeft u fotomateriaal thuis liggen dat van dienst kan zijn bij de expositie, neemt u dan contact op met Anneke Welle. Haar telefoonnummer is 684 27 55. De tentoonstelling is te bezoeken op 2, 3 en 4 december. Iedereen is van harte welkom! Voor meer informatie over de Maria Geboortekerk: www.mariageboorte.nl.