Eens in de maand is het op een paar plekken in Nijmegen-Oost een komen en gaan van fietsers met grote fietstassen en rugzakken. Beladen met wijkkrantjes waaieren ze vervolgens weer uit over de wijk.
Tekst: Anna Bakker, fotografie: Marc van Kempen
Maandelijkse missie
Het is een trouw legertje, zo’n vijf jaar geleden geformeerd, nadat de toenmalige bezorgdienst het liet afweten. Het totale bezorggebied werd in 37 zones en vervolgens over zo’n kleine honderd vrijwilligers verdeeld. Sindsdien zorgen zij er voor dat, wie wil, elke maand de Wijkkrant op de deurmat vindt.
Ook deze schrijfster van dienst trekt daar samen met Fons voor op uit. ‘Neem jij links, doe ik rechts.’ Of andersom. Veel meer smaken zijn er niet. Bijna blindelings weten we de brievenbussen te vinden, op het saaie af. Dat was in het begin wel anders. Dat beamen ook collega-bezorgers tijdens de feestelijke jaarlijkse bijeenkomst in november. Ik bespreek de ins en outs van het vak met een aantal van hen. Want, waar bij flats en portiekwoningen vanaf het begin de focus op de techniek van invouwen, klep openen en even doorduwen kwam te liggen, speurden anderen aanvankelijk vooral naar waar überhaupt de brievenbus te vinden was. Met name bij huizen met ingemetselde brievenbusgleuven of woningen op een groot perceel was het even zoeken. Om dan soms alsnog om het hoekje, tussen twee bomen, bovenaan de trap of zelfs in een struik op een brievenbus met een NEE-NEE-sticker te stuiten.
Routeplanning
Met een goed gevulde tas over de schouder lopen sommigen hun rondje, voor anderen blijft de fiets een handige pakezel die, trouw aan de hand, zeulen voorkomt. Effectief omgaan met de te lopen routes en bevoorrading kan minuten schelen, hoor ik om me heen. Zo maakt Ellen in haar route goed gebruik van de hoogteverschillen en hellingen in Nijmegen-Oost. Door uit te kienen hoe ze het gewicht van de krantjes op de juiste manier inzette, verbeterde ze haar persoonlijk record van vorig jaar zelfs met een minuut.
Een andere slimmerik onder de bezorgers werpt juist op een strategisch punt een volle tas kranten af om die later weer op te pakken. Onbeheerd, vooralsnog niemand die daarmee vandoor zou willen gaan.
Weerbarstige borstels
Krantjes bezorgen kent zo zijn eigen geluiden. De helder klinkende bussen worden afgewisseld met piepende, krakende exemplaren. Toonhoogtes variëren wanneer de krant valt en de klep daarna zijn werk doet. Bij flats is soms zelfs een ritmisch deuntje te horen.
Vaak tijdens het lopen al, met een stapeltje kranten over de arm, vouwen bezorgers de krant alvast in de lengte, bij voorkeur drie keer. Zo biedt dat, met een gevouwen punten naar voren, de meeste stootkracht om tegenstribbelende tochtborstels te openen en de krant toch door de bus te wurmen.
Bijtende bussen
Van benauwde brievenbusunits op een galerij en vrijstaande ieniemienie formaten waar bewoners blijkbaar alleen maar brieven wensen te ontvangen tot van die holle bolle Gijzen waar de wijkkrant met een doffe plof de grootste honger voor even kan stillen. De variëteit aan brievenbussen is enorm. Een enkeling zelfgemaakt van hout maar de meeste van staal. Makkelijk te verwerken als materiaal en waterdicht. Maar het design is vaak armoedig, in strakke hoeken gevouwen, met scherpe randen. Als bezorger is het extra opletten bij die exemplaren. Zo hoor ik verhalen over brievenbussen die vingers opeten of anders wel verwondingen veroorzaken. Reden voor sommigen om handschoenen ter bescherming te dragen. En ja, ook om niet al die vieze inkt aan de handen te krijgen. Het mag duidelijk zijn dat de postbode zelf niet voorbij is gekomen in de gedachten van al die brievenbusontwerpers. De bewondering bij ons amateurs voor de professionele postbode is aardig gestegen.
Ontmoetingen
Het romantische idee van de bezorger die gezellig met bewoners een praatje maakt, geldt maar voor enkele wijkkrantbezorgers. Het valt op dat er eigenlijk sowieso niet zoveel mensen op straat zijn. Toch hoor ik ook het verhaal van de twee bewoners op leeftijd die altijd zo saampjes in de voortuin zaten. Tot op zeker moment die ene plek voor altijd leeg bleef. Een praatje van de bezorgster in dezen leverde achtergronden op, en een bemiddelende dienst om de achterblijfster in kwestie eens naar een jeugdvriend te vervoeren.
Krantje bij de koffie
De keuze aan te sluiten bij de ploeg wijkkrantbezorgers is vaak een idealistische. Een steentje bijdragen aan de Wijkkrant is, hoor ik bij navraag het meeste. Anders wel het hoofd leeg maken, buiten zijn, een uurtje bewegen en ondertussen ‘een dom werkje doen’. Het geeft ook even de tijd om rond te kijken in je buurt. En hup weer door. Stella bekijkt bijvoorbeeld graag de seizoenen in de tuintjes, maar verheugt zich nu op de kerstversiering in de straten. Als het rondje klaar is er voor enkelen als beloning koffie. Met gebak hoor ik zelfs! Maar bovenal heerst tevredenheid dat het krantje weer is doorgegeven in andere handen. Die het op hun beurt weer van de mat of uit de bus hebben gevist en opengeslagen. Op dit artikel bijvoorbeeld.
