Wil en Henk van de Santenkraam: "45 jaar lang hebben we geprobeerd de wereld een beetje leuker en mooier te maken. 45 jaar, het is leuk geweest, het is mooi geweest, we hebben met veel plezier en voldoening onze winkel, de Santenkraam, op onze manier kunnen doen. Maar aan alles komt een eind, ook aan De Santenkraam!"
De winkel aan de Pijnboomstraat 21, hoek Broerdijk, is een winkelpand met een bevlogen geschiedenis die teruggaat tot 1933, toen het pand gebouwd werd als laatste huis van het blok tussen Berg en Dalseweg en Pijnboomstraat. Bekend bij veel oudere bewoners van Nijmegen-Oost, was, en is nog steeds, de toenmalige winkel van Mijnheer Groos.
In de winkel van Groos was van alles te koop, een soort winkel van sinkel dus. Kop en schotel, batterijen, gloeilampen, vliegerpapier, schroefjes, spijkertjes, klein gereedschap, touw en allerlei huishoudelijke artikelen. Mijnheer Groos, zoals men hem noemde, stond in een beige stofjas in zijn kleine winkeltje en zocht net zo lang in de vele laadjes en dozen tot hij vond wat je hebben wilde. Zelf woonde hij met zijn gezin achter de winkel. Rond de Kerstdagen werd een van de kamers van zijn huis ingericht als verkoopruimte voor de Kerstspullen.
Je hoort nog vaak dit soort gesprekken: “Hier zat vroeger de winkel van Mijnheer Groos, daar ging ik altijd vliegerpapier halen en de latjes haalde ik dan hiernaast bij timmerman Janssen.” Eind jaren zestig ging Mijnheer Groos met verdiend pensioen en werd de winkel gesloten. Daarna heeft de winkel enige tijd leeggestaan.
De Santenkraam, een begrip, niet alleen in Nijmegen-Oost
In 1973 kwam er weer leven in de brouwerij en werd er in het pand een voor de buurt zeer eigenzinnig en bijzonder winkeltje, De Santenkraam, gevestigd. Het pand was inmiddels eigendom geworden van John Furtjes. John had een loodgietersbedrijf op de Broerdijk en wilde in eerste instantie een loodgietersbenodigdhedenwinkel daar beginnen maar door drukke werkzaamheden lukte dat toen niet.
Henk en Wil: “Furtjes wilde iets leuks met de winkel, vond ons wel creatief en heeft ons gevraagd of wij niet iets met het winkelpand wilde gaan doen. Nou, dat wilden we wel en we zijn toen, samen met hulp van John Furtjes, de Santenkraam - best een leuk winkeltje - begonnen. Een goede en vrolijke start, veel bekijks van de buurt, met in het begin veel artikelen van ons zelf en van creatieve vrienden en Nijmeegse kunstenaars. 'Dat hippie-winkeltje' werden we toen ook wel genoemd”.
Door de drukke werkzaamheden met zijn bedrijf en door andere interesses besloot John, al na een jaar, zich uit de winkel terug te trekken en konden wij, na een kleine verbouwing, de winkel op gunstige voorwaarden voortzetten.
Wij waren in die tijd ook betrokken bij de oprichting van de eerste Vrije School van Nijmegen. Dat was terug te vinden in de winkel: antroposofische artikelen en bijzonder speelgoed van o.a. Jukka waren toen een logische aanvulling op ons gevarieerde en eigenzinnige assortiment. Wij hadden toen ook veel mooi handgemaakt ambachtelijk speelgoed uit o.a. Oost-Duitsland, Rusland, Polen en Tsjecho-Slowakije, 'speelgoed waar je weer blij van wordt'."
De Santenkraam werkte in de jaren ‘80 samen met een enthousiaste groep jonge design-ontwerpers en bracht hun nieuwe en verrassende ontwerpen graag onder de aandacht van haar klanten. Enkele van hen, waaronder Chris Coenen (vuurvliegje) en Hella Jongerius (jonge reus), hebben later wereldfaam verworven. In de jaren ’80 waren ook de prachtige zwart/wit-kunstkaarten en kunstposters van Art Unlimited en de kleurrijke kaarten van Nouvelles Images opvallende producten die veel navolging kregen maar nooit werden geëvenaard. De Santenkraam heeft in al die jaren altijd een wisselende collectie smaakvolle sieraden gevoerd. Bijdetijdse sieraden, eigenzinnig en uit vooraanstaande ateliers zoals Culture Mix, Casa Collection en anderen.
Wil en Henk: "De muziek die in de winkel werd gedraaid sprak veel mensen aan, er waren vaak leuke reacties en er kwamen hele gesprekken op gang over muziek en muzikale voorkeuren. “Wat een mooie muziek heb je opstaan, wie is dat” en “eindelijk echte muziek, waar hoor je dat nog”. We draaiden voornamelijk singer-songwriters, wat jazz en wereldmuziek van o.a. Putomayo World Music, een alternatief platenlabel waar wij graag de verkoop voor deden.
Naast veel mooie en bijzonder herinneringen zijn er helaas ook wat vervelende voorvallen te melden. Een aantal keren is er met grof geweld ingebroken en een keer was er zelfs een gewapende overval. Veel liefdevolle reacties van klanten en buurtgenoten hebben ons doen besluiten hierna gewoon door te gaan en dat doen we inmiddels al 45 jaar.
De Santenkraam 'best een leuk winkeltje' zoals iemand ooit opmerkte, of 'een romantisch eilandje in Nijmegen-Oost' of volgens weer iemand anders 'trefpunt voor aardige mensen'. Tja, dan word je wel even stil. En nu wordt het ook stil, want we gaan er dus mee stoppen...
Bedankt lieve klanten en buurtgenoten, we zijn blij en dankbaar dat we dit zo lang hebben kunnen en mogen doen."