In de Wijkkrant van Nijmegen-Oost van járen geleden verscheen van de hand van toenmalig medewerkster Marleen de Jong een aantal interessante artikelen over de herkomst van de straatnamen in de Spoorbuurt in Hengstdal. Voor nieuwe bewoners van die straten - en voor wie het al die jaren terug heeft gemist - herhalen we deze reeks nu op de website. Dit keer: de Sweelinckstraat.
Door Marleen de Jong
Deze straat is genoemd naar Jan Pieterszoon Sweelinck. Geboren in Deventer, op een hopelijk mooie meidag in 1562. Zijn ouders waren Pieter Sywetszoon en Elsgen Swelig. Omdat de familie Zwelick - en er zijn nog meer spellingswijzen - in Deventer een hoog aanzien genoot, kregen hun 3 kinderen de achternaam van hun moeder.
Al op zijn vijftiende werkte hij als organist bij De Grote Kerk in Deventer, een positie die zijn vader ook had vervuld.
Hij trouwde met Claesgen Puynar en ze kregen zes kinderen, twee stierven al voor hun derde levensjaar. In die tijd was het in Nederland meer regel dan uitzondering dat kinderen jong stierven.
Het is niet precies meer te achterhalen waar Sweelinck heeft gestudeerd, maar de door hem geschreven meerstemmige teksten en gezangen kunnen er op duiden dat hij enkele jaren in Venetië heeft gestudeerd. Een leeropleiding met alleen zelfstudie is, zo stellen de deskundigen, uitgesloten.
Hij heeft meer dan zeventig composities voor klavier op zijn naam staan. Onder andere koraalvariaties uit de Geneefse Psalmen, luthers-protestantse kerkliederen en Gregoriaanse gezangen. En dat voor een man die rooms-katholiek was! Of hij ooit luthers is geworden is onbekend.
Hij heeft als enige Nederlandse componist op ons papiergeld gestaan: op biljetten van 25 gulden die in 1972 opgeleverd werden. Ook heeft zijn beeltenis een postzegel bedekt. Een van de Zomerzegels van 1935 om precies te zijn, voor de filatelisten onder ons.
Er is in 1998 een prijs voor vernieuwende organisten in het leven geroepen: de Sweelinckprijs.
Zo, weer wat geleerd...
