Ik ben nergens gelukkiger dan in mijn tuin. Een ruime tuin vol leven in het Rode dorp. Er is bijna elke dag wel weer wat nieuws te ontdekken - soms zelfs soorten waarvan ik het bestaan niet eens vermoedde. Misschien wil je het ook proberen? Minder onderhoud van je tuin levert meer bijen, vlinders en vogels. Nieuwsgierig? Kijk op steenbreek.nl/tuintips
Kors natuurtuin in maart
De lente gaf al voorzichtige signalen af in februari, maar barst verder open in maart en april. Duiven en eksters zijn met takjes aan het slepen en de overvliegende kokmeeuwen hebben inmiddels hun broedkleed gekregen - met chocoladebruine kop.
Tekst & foto's: Kor Goutbeek
De pioniers onder de zomervogels keren terug uit hun zuidelijke overwinteringsgebieden. De tjiftjaf is vaak de eerste, begin maart, binnen een of twee weken gevolgd door de zwartkop. Ze komen aan vanuit Spanje, Marokko en Algerije. Eind maart is er soms al een vroege boerenzwaluw te zien - het ultieme lentesymbool. De boerenzwaluw moet twee keer zo ver vliegen als de eerste twee, want hij overwintert in Afrika tussen Ivoorkust en Angola. Een ander groot verschil: de boerenzwaluw trekt helemaal weg uit Nederland, van zwartkop en tjiftjaf blijft altijd wel een handvol achter in onze milde winters.
Zacht burpend
Maart en april is vooral bruine-kikkertijd in de tuin: in die maanden zijn ze het meest actief en worden ze het meest gezien. Ik zag op 12 maart vorig jaar ineens glanzende bolletjes van een eiklomp kikkerdril in mijn vijver: reden voor vreugde-huppel. Ze herinnerden mij aan de vijver van mijn vader in Twente, die elk jaar rond zijn verjaardag vol kikkerdril lag. Mannelijke bruine kikkers vormen koren die ’s nachts zacht burpend vrouwtjes naar de vijver proberen te lokken. En als dat gelukt is, zetten de vrouwtjes een klomp af van 500 tot 5000 eitjes en zwemmen eind maart al de eerste kikkervisjes rond in de vijver. Die larven voeden zich na het uitkomen met het eigen kikkerdril, en daarna eerst met plantaardig materiaal zoals algen. Zodra ze een paar centimeter groot zijn, eten ze meer aas en diertjes, zoals watervlooien, slakjes, wormpjes, waterinsecten, maar ook eieren en larven van amfibieën.
Tuintip
Dat je voor amfibieën in je tuin per se een vijver moet hebben, nou nee. Veel bruine kikkers brengen een groot deel van hun leven op het land door, behalve in de voortplantingstijd. Een deel overwintert weliswaar in waterbodems, maar een groter deel op het land. Als je in de hoeken van de tuin en in de borders bladafval laat liggen, kunnen bruine kikkers daar schuilen. Een omgekeerde bloempot met gat er in kan ook dienen als dagrustplaats: ze zijn vooral in de nacht actief.
Foto’s
1) halfvolwassen bruine kikker in de tuin
2) larve van de vuurjuffer in mijn vijver, het volwassen dier vliegt eind maart al rond!
3) de eerste spontane kikkerdril in mijn vijver
4) een maartse verrassing: een bloeiende boerenkrokus tussen de terrastegels!