Een geschiedenisrubriek over Nijmegen-Oost door Kor Goutbeek, deel 6
Thomas Rosskopf is een Nederlandse ingenieur met een Duitse voorvader, die tijdens de oorlog directeur is van Willem Smit, het latere Smit Transformatoren. Hij is een prominente ondernemer en ook voorzitter van de Kamer van Koophandel in Nijmegen. In 1921 trouwt hij met Dina Lennartz uit Frankfurt. Zij heeft dan al een zoon van haar eerste man, die sneuvelde in Eerste Wereldoorlog.
Thomas en Dina wonen aan de St. Annastraat 187 (dat is in Galgenveld, bij de brug over het spoor.) Hun zoon Wilhelm wordt een typische elite-jongen uit Nijmegen; hij gaat naar de hbs aan de Kronenburgersingel, feest met vrienden en speelt hockey bij NMHC. Hij heeft nog wel de Duitse nationaliteit, hoezeer zijn moeder hem ook smeekt om Nederlander te worden, vanwege de dreigende oorlog. Dat gebeurt niet, omdat zijn Duitse voogd dwars ligt. In 1939 wordt hij opgeroepen voor de Wehrmacht. Wilhelm wordt in 1941, net als 3,5 miljoen andere Duitse jongens, onderdeel van operatie Barbarossa, de massieve aanval op de Sovjet-Unie.
De meeste Duitsers in Nijmegen lopen vanaf 1940 op eieren om niet de sympathie van hun stadsgenoten of die van de bezetters te verspelen. Thomas en Dina zijn minder bang. Thomas helpt onderduikers en weet een Joods gezin vrij te krijgen via zijn contacten. De nazi’s vragen hem voorzitter van de Nederlands-Duitse vereniging te worden. Hij weigert, waarna hij moet onderduiken. Dina blijft zich in brieven aan haar zoon consequent uitspreken tegen Hitler en de oorlog. Dat blijft niet onopgemerkt. Zij wordt gearresteerd door de SD en een paar weken in Arnhem gevangen gezet.
De balans van twee oorlogen: dappere Dina verliest haar vader, haar man en haar zoon. Ze moet naar Frankrijk, Montenegro en Oekraïne reizen om hun graven te bezoeken. Wilhelm sneuvelt bij Melitopol, aan de Zee van Azov. Wrang genoeg is die stad ook nu weer oorlogstoneel: in maart 2022 veroverden Russische troepen het. De bevolking was moedig genoeg om massaal te demonstreren tegen de Russische bezetting, maar dat mocht nog niet baten…