Stichting Gast, kort voor: Geef ASielzoekers een Toevlucht, ondersteunt ongedocumenteerde vluchtelingen in Nijmegen en omstreken. Wijkgenoten Anny Horstink (82) en Roel Veron (21) zijn er vrijwilliger.
Tekst: René Pennock, fotografie: Marc van Kempen
Wat doet Stichting Gast? En voor wie?
"Gast begeleidt en ondersteunt ongedocumenteerde vluchtelingen", vertelt Roel. "Dat zijn vluchtelingen die bij hun vlucht geen papieren hebben kunnen meenemen of die ze tijdens hun reis zijn kwijtgeraakt. Ze zijn afgewezen als asielzoeker en kunnen niet terug naar het land van herkomst. Soms lopen ze daar gevaar of het land van herkomst wil ze niet terugnemen." "Ze vallen tussen wal en schip", legt Anny uit, "ze mogen niet meer in een asielzoekerscentrum blijven, maar kunnen ook nergens anders heen. Dat betekent dat ze de illegaliteit in moeten. Stichting Gast regelt dan juridische hulp. We geven ze ook perspectief, zonder valse hoop. Ook helpen we ze als ze wel weer terug willen naar het land van herkomst of als ze zich bij familie elders willen voegen en Gast zorgt voor dingen om te doen, de dag door te komen. Verder organiseert Stichting Gast wekelijks een Gastcafé voor ontmoeting en voorlichtingsavonden over hoe dingen in Nederland gaan, over onze cultuurverschillen, met thema's als de plaats van de vrouw in onze samenleving, discriminatie, homoseksualiteit, gezond eten, maar ook over duurzaamheid en hoe je voordelig kunt stoken. In de hele organisatie werken 35 vrijwilligers en één betaalde coördinator."
Waar komen die vluchtelingen vandaan, waarom zijn ze gevlucht en om hoeveel mensen gaat het?
"Stichting Gast helpt nu zo'n 60 vluchtelingen", vertelt Anny. "Op het ogenblik zijn het vooral mensen uit Afrika en het Midden Oosten: Ethiopië, Somalië, Guinee, Nigeria, Soedan, Iran en Irak, maar ook uit Armenië. Ze zijn gevlucht vanwege hun ethnische afkomst, hun politieke overtuiging, seksuele voorkeur of geloofsovertuiging. Het gaat vaak om mannen, maar we hebben ook vrouwen met kinderen als cliënt." "Geen Oekraïners en Syriërs, daar zijn andere organisaties voor", voegt Roel toe.
Wat doen jullie als vrijwilligers?
"Ik heb nu twee cliënten onder mijn hoede", zegt Anny. Roel werkt er nu met één. "We helpen onze cliënten aan de eerste levensbehoeften: eten via de voedselbank, kleding van de kledingbank en nachtopvang of een slaapplaats bij iemand thuis of in een opvanghuis. Ook verwijzen we ze naar andere hulporganisaties. Hier in Oost is een 'Safe House', maar geen van onze cliënten die daar wonen wilde met naam of foto aan dit artikel meewerken, want sommigen hebben ernstige psychische problemen door het verleden, door de vlucht, maar ook door hun lange verblijf hier, zonder toekomstperspectief."
Roel: "Verder maken we ze wegwijs in Nederland: waar ze Nederlandse les kunnen volgen, waar ze medische hulp kunnen vragen, waar ze juridische bijstand kunnen halen. We helpen ze zoeken naar een sportclub of een opleiding waar ze terecht kunnen. We vertellen ze over hun rechten, want die hebben zelfs 'illegalen', zoals basale medische hulp en onderwijs voor kinderen." Anny haakt hier meteen op in: "De term 'illegalen' wil ik niet gebruiken. Het suggereert ook iets crimineels en dat is hier helemaal niet aan de orde. Het zijn mensen, net als jij en ik. Niemand is een illegaal. Het zijn mensen die pech gehad hebben en een volkomen uitzichtloos bestaan zouden leiden als wij ze niet een beetje hoop zouden geven! We helpen ze ook aan dagbesteding. Ze mogen niet werken en vervelen zich dan kapot." "We hebben een fietswerkplaats, een naai-atelier en een tuin waar ze kunnen werken”, vertelt Roel. “Het geeft ze rust en ruimte."
"Hun angsten blijven groot, als ze niets anders om handen hebben. Hun leven staat dan stil", voegt Anny toe. "We werken ook aan hun zelfvertrouwen, dat ze er mogen zijn: wie ben je, wat was je beroep en wat zou je nu kunnen? Tot slot geven we ze wat leefgeld. Wij ontvangen dat van sponsors en uit giften, collectes en donaties."
Zit er geen tuig bij, 'gelukszoekers' of oorlogsmisdadigers, uit armoede gedreven tot inbraak en diefstal?
"Nee, helemaal niet", bezweert Anny. "In de 15 jaar dat ik dit doe heb ik dat nog nooit meegemaakt. Ze zijn sowieso al door de IND gescreend toen ze ons land
binnenkwamen. Het zijn heel geduldige mensen, die eindeloos hun procedure afwachten, soms wel 10 jaar of langer.” Roel: "doordat wij aandacht aan ze besteden en ze bijstaan hebben ze weer hoop en een toekomst. Juist dat zorgt ervoor dat ze niet in drank en drugs hoeven te vluchten en de criminaliteit ingaan."
Waarom doen jullie dit?
"Als ik de polarisatie tegen kan gaan, wat vooroordelen weg kan nemen en mensen op een ander spoor kan laten komen, dan ben ik al blij. En een angstige afgewezen asielzoeker rust, ruimte en een perspectief bieden, daar doe ik het voor", besluit Anny. "Ik zie mensen die hierheen zijn gekomen omdat ze niet anders konden en wil die helpen. Als je de persoonlijke verhalen van de vluchtelingen hoort, dan kun je niet anders", besluit Roel.
Meer informatie over Stichting Gast is te vinden op www.stichtinggast.nl.
Donaties zijn welkom op NL 70 INGB 000 85 23 702.
Stichting Gast kan altijd vrijwilligers gebruiken! Meld je aan met een e-mail naar of bel 024-329 4250.
Fotografie © Marc van Kempen
Bij interesse in de foto kunt u contact opnemen via:
www.marcvankempenfotografie.nl
No use allowed without permission
Online/Offline/Commercial
