De Batavierenweg is tegenwoordig onbekend en moeilijk te vinden: twee kleine straatjes met een voetpad ertussen, meer is het niet. Hoe anders was dat...
Door Kor Goutbeek
De Batavierenweg werd aangelegd in 1896, als onderdeel van de 19e eeuws stadsuitleg. Na het opheffen van de Vestingwet in 1874 kon Nijmegen eindelijk buiten de verdedigingswallen gaan bouwen (Vanwege nationale veiligheid en onze positie als grensstad was de Nijmeegse vesting eeuwenlang cruciaal. Daarbuiten mocht niet gebouwd worden omdat de kanonnen een vrij schootsveld nodig hadden).
Bij de aanleg van straten en woningen op de Hunnerberg mikte het stadsbestuur op terugkeerders uit Indië, rijke tabaks- en koffieplanters die zich de statige herenhuizen zouden kunnen veroorloven. In onze stad kwam immers in diezelfde periode ook de opleiding voor de KNIL, het Koninklijk Nederlands Indische Leger.
De Batavierenweg kreeg zijn naam rond 1900 in een periode van oplevend nationalisme: het Rijksmuseum werd gebouwd, Koninginnedag werd ingesteld en de eerste voetbalinterland werd gespeeld. De straat is genoemd naar de woeste roodharige krijgers uit ons rivierengebied van rond de jaartelling. De Batavieren worden vaak als stamvaders van de Nederlanders gemystificeerd. Oppidum Batavorum was hun hoofdstad en lag rond de plek waar nu Valkhof en Kelfkensbos liggen. De indrukwekkende Bataven waren onder andere bij de Romeinen in dienst als lijfwacht van de keizer, de zogeheten Keizerlijke garde, een elitekorps.
Bijna een halve eeuw was de lommerrijke Batavierenstraat een oase van rust, Maar op 18 september 1944 brak hier de hel los. Amerikaanse parachutisten verschansten zich in huizen met uitzicht op de brug en de Duitsers bestookten hen met mortieren. De Wehrmacht evacueerde de bevolking en verbrandde zoveel mogelijk huizen. Daardoor kreeg een 88mm Flak-kanon naast de brug bij Lent vrij zicht op Britse tanks die zich via de Barbarossastraat een weg richting de Waalbrug vochten. De eerste vier tanks werden inderdaad aan flarden geschoten, waarna de andere het via het centrum probeerden. Daarna bleef hier een litteken achter dat nog altijd te zien is op de foto van 2019.
Op Batavierenweg nr. 1 werd Wiardi Beckman, geboren: intellectueel, politicus, militair, verzetsheld en naamgever van het wetenschappelijk bureau van de PvdA,. Hij kwam om in een concentratiekamp. Er is sinds 2016 een fraai monument voor hem naast de Keizer Karelflat. In 2007 heeft de gemeenteraad een deel van de Batavierenweg overigens omgedoopt in Panorama Hunnerberg: dat is grofweg al het groen rondom Estel Residence. Een stuk van dit gebouw is op de foto van 2019 links te zien. In de eerste nummers van deze onvolprezen Wijkkrant werd fel verzet aangetekend tegen de komst van deze dominante kantoorkolos, maar inmiddels lijken de Hunnerbergers zich er wel mee verzoend te hebben. Het is zelfs een gemeentelijk monument geworden.