Tekens in de Spoorbuurt
Hij is in De Bilt geboren. Daarna als student naar Amsterdam verhuisd om bibliothecaris te worden. Maar gelukkig heeft hij in die tijd ook ontdekt wat zijn ware passie is: kunstenaar zijn!
Door Simone Kiekebosch. Foto's Mohanad Ataya
Hans de Raad. Hij woont al 25 jaar in de Spoorbuurt. Zijn huiskamer is eigenlijk één museum. Overal kleurrijk beschilderde houten kunst. Heel bijzonder.
Hans: “In de 80'er jaren kwam ik van de opleiding en was er geen werk te vinden. Het was een moeilijke tijd. Ik deed allerlei cursussen, onder andere een beeldhouwcursus en uiteindelijk ben ik naar een particuliere Kunstacademie in Amsterdam gegaan, de Wackers Academie. Dat was een traditionele opleiding waar je klassiek leerde tekenen, schilderen en beeldhouwen.
Na drie jaar merkte ik dat ik toch liever abstract werkte, maar de opleiding was puur figuratief. Ik leerde wel gedegen werken met olieverf en heb daar veel stillevens met houtskool gemaakt. Ik leerde daar bovendien mijn vriendin Wil van Lamoen (ook kunstenaar) kennen.
Mijn leven lang heb ik allerlei baantjes gehad, maar kunst is altijd een rode draad geweest en nog steeds. Ik heb altijd abstract werk gemaakt, vooral met hout.”
Hij praat enthousiast en snel.
Waarom hout?
“Alleen verf vind ik niet voldoende, dat is te vloeibaar. Ik werk liever met stevig materiaal dat structuur heeft. Hout kun je een vorm geven, maar het heeft al kracht van zichzelf. Ik maak vooral beschilderde reliëfs van hout. Ruimtelijk, in de diepte of plat werk.
Ook giet ik mijn beelden af in brons, dat deed ik vroeger bij de Olifant in de Priemstraat. Daar leerde ik de bronsgieter Daan van Neerven kennen.”
Wat vind je van de Spoorbuurt?
“Heel aangenaam. Ik kwam indertijd vanuit Amsterdam naar Nijmegen. Voor de liefde. Alleen door huizenruil lukte het om te verhuizen. Ik vind Nijmegen heerlijk qua natuur. In De Bilt, waar ik oorspronkelijk vandaan kwam, woonden wij in een nieuwe wijk, 'Weltevreden'.” Hij lacht. "En ik vond het daar niet echt geweldig. Ieder huis was hetzelfde. Nijmegen-Oost bestaat uit gemixte wijkjes die allemaal hun eigen stijl hebben. De wijk is de laatste jaren veel opener geworden. Dat komt omdat er vroeger een hek omheen stond vanwege de kazerne. Sinds daar nieuwbouw staat is het veel opener. Het hek is weg en er lopen andere mensen door de wijk. En het grote grasveld geeft ook een opener aanblik.
Het mooiste stukje Oost vind ik het uitzicht vanaf het Estel-gebouw. Het prachtige uitzicht vanaf de stuwwal over de Ooijpolder. Je kunt zo goed zien waar je woont.”
Kunstwerk in de buurt
Je hebt onlangs een opdracht gekregen om een kunstwerk voor de buurt te maken.
Hoe ging dat in zijn werk?
“De huizen in de Spoorbuurt zouden oorspronkelijk plat worden gegooid. Maar de wijk werd uitgeroepen tot Beschermd Stadsgezicht. Dus in plaats van platgooien werd er drie jaar lang gerenoveerd en geïsoleerd. De bewonersprojectgroep, die als intermediair heeft gewerkt tussen de bewoners en de uitvoerders van het groot onderhoud, heeft een geldbedrag ontvangen om te besteden aan de buurt. En ze hebben gekozen voor een kunstwerk. Zo kwamen ze bij mij.
Ik heb uitgebreid met zeoverlegd en een ontwerp gemaakt.
Aluminium
Het is een aluminium kunstwerk geworden. Ik heb het laten gieten bij Daan, die nu in Milsbeek zijn gieterij heeft. Hij is onder andere bekend van het beeld van de Kaaisjouwer op de Waalkade. Het is een heel procedé en samen met Daan heb ik het ingevormd en gegoten. De oorsprong is wel van hout. Ik heb eerder brons gegoten, maar aluminium was nieuw voor mij. Dat maakt het wel een risicovol proces. Ik heb wel heel bewust gekozen voor aluminium. Aluminium oxideert, krijgt een klein laagje en is niet zo zwaar als metaal of brons.
Het is dertig kilo gegoten aluminium, aan elkaar gelast. Het komt mooi uit op een donkere muur en is weersbestendig.
Ik ben altijd al bezig met tekens en totems. Als je abstract werkt zoals ik, moet je toch iets van houvast geven, een zekere helderheid bieden, anders zweeft het teveel in het niets.
Hans neemt me mee naar zijn atelier aan huis.
Daar hangt het dus, bijna compleet.
Hij vervolgt: “Je ziet het, nu heb ik tekens gemaakt die met de Spoorbuurt te maken hebben. Huis, rails, boom, huistekens uit de middeleeuwen (die stammen uit de tijd dat er nog geen straatnamen waren). De basislijnen vormen de plattegrond van de Spoorbuurt.”
Wow, prachtig.
“Ik heb altijd al wel iets voor de openbare ruimte willen maken. Nu ben ik vereeuwigt” zegt Hans lachend.
Het kunstwerk zal worden onthuld ergens in het najaar, waarschijnlijk oktober of november. En wij gaan daar zeker een fotootje maken. Deze aanwinst voor de buurt.
Voor meer info: Hansderaad.nl