Als fotograaf Marc en ik het dorpshuis Kerstendal in Berg en Dal binnengaan, heten de klanken van het Symfonieorkest Nijmegen ons welkom. Het orkest is een van de vele verenigingen en organisaties die er een thuis hebben. Kerstendal is vernoemd naar één van de drie houten dalen van het Romeins aquaduct in Berg en Dal. Dat dal kun je nog steeds zien, het ligt op loopafstand van het gebouw. Bijzonder is dat dit dorpshuis wordt beheerd en bestuurd door louter vrijwilligers.
Tekst: Wilmy Smeets, fotografie: Marc van Kempen
“We zijn er voor iedereen, elke vereniging of club mag bij ons een ruimte huren, ook als ze niet uit ons dorp komen”, zegt Anne Houterman, voorzitter van het bestuur. We spreken met haar en met bestuursleden Tako de Roest en Els Faassen. Tako doet de inkoop en de contacten met leveranciers, heeft een vaste bardienst en maakt het vrijwilligersrooster. Els heeft samen met Jan Huybers de contacten met gebruikers. Allen steken ze zo’n 4 tot 6 uur per week in hun vrijwilligerswerk.
Bij een dorpshuis denk je misschien aan een gebouw waarin vooral activiteiten voor ouderen worden georganiseerd, maar in Berg en Dal is dat zeker niet het geval. “We hebben veel verenigingen en clubs onder ons dak voor alle leeftijden”, vertelt Anne, “De BSO is hier gevestigd, er is een zang- en theaterschool voor kinderen, de gymzaal wordt gebruikt door diverse sportclubs en door de naastgelegen lagere school. Diverse andere vaste huurders komen wekelijks, zoals het orkest, muziekgezelschap Edelweisz en de Nijmeegse bluesband Sweet Bourbon. We hebben een Huiskamer waarin iedereen welkom is voor koffie, thee, een lunch, buurtsoepie en voor gezelligheid. Meerdere dagen per week is er een inloop voor iedereen die behoefte heeft aan wat aanspraak en gezelligheid. Ook de carnavalsvereniging en de dorpsraad gebruiken ons gebouw.” Kerstendal heeft een foyer, gymzaal en vergaderruimtes. Catering kan worden verzorgd vanuit de eigen keuken. “Alles kan hier”, zegt Anne, “we stellen ons flexibel op.”
Geen subsidie
De gemeente Berg en Dal is eigenaar van de grond en het gebouw. De stichting Kerstendal heeft het gebouw in erfpacht van de gemeente, het beheer en de exploitatie worden niet gesubsidieerd. Geen gemakkelijke situatie, want je moet zoeken naar inkomstenbronnen om de beheers- en energiekosten te dekken. Flexibiliteit is nodig van zowel gebruikers / huurders als van bestuur en de vrijwilligers. Anne spreekt van voortdurende afstemming tussen inkomsten zoeken en dienstverlenend zijn aan gebruikers. Het besturen gaat goed: de verhuur loopt goed, de boekhouding is op orde, er is een investeringsplan. Inkomsten komen uit de verhuur, de bar en van subsidies voor activiteiten van het Oranjefonds, de postcode loterij.
Anne is sinds anderhalf jaar voorzitter. In die rol is ze bezig met sturing en beleid, met de toekomst van Kerstendal en de beoogde verbouw van de locatie. Ze onderhoudt de externe contacten, zoals met de gemeente en de school, ze doet de PR. Ook heeft ze contact met andere buurthuizen om van elkaar te leren. Zo zijn een aantal bestuursleden op bezoek geweest in De Horst bij dorpshuis de Slenk, dat in 2022 ‘Dorpshuis van het jaar’ is geworden. Ze vertelt dat ze zag dat er nieuw bestuur nodig was, Kerstendal liep na corona niet meer zo goed als daarvoor. In haar jeugd is ze vaak in Kerstendal geweest voor avonden uit. “Het was toen een geliefde ontmoetingsplek voor jongeren, ik heb alleen maar positieve herinneringen”, vertelt ze. “Ik houd van het dorpse leven, wil iets doen voor het dorp en hier krijg ik energie van!” Ze vindt dat de dorpsbewoners weer eenzelfde leuke ontmoetingsplek verdienen en dat er weer een ‘jeugdhonk’ moet zijn.
Er is een vaste groep vrijwilligers. Hun drijfveer is dat gezamenlijke doel: een ontmoetingsplek creëren voor iedereen. Er is geen enkel dorpscafé meer in Berg en Dal en het dorpshuis wil die functie graag vervullen. Het heeft immers al een café voor de verenigingen en clubs die er komen. Inmiddels kun je elke 1e zaterdagavond van de maand naar het ‘Berg en Dals Café’, een van de nieuwste activiteiten.
Activiteiten
De stichting Kerstendal wil het sociaal, cultureel, sportief en maatschappelijk welzijn van de inwoners van Berg en Dal bevorderen en stimuleert activiteiten zonder winstoogmerk. De bestuursleden vertellen over de verschillende commissies die actief zijn om dingen te organiseren. Zoals ‘Berg en Dals bloei’ en ‘het samenwerkingsverband van verenigingen en stichtingen’, bekend van de geranium-manden in het dorp. “Wij faciliteren en beheren het gebouw, zorgen voor schoonmaak en dergelijke, maar we organiseren niets zelf als bestuur, dan doen de diverse commissies”, zegt Tako. “We zijn afhankelijk van initiatieven om iets te organiseren, maar we weten wél waar we subsidies voor kunnen aanvragen”, vult hij lachend aan. Deze commissies geven ook vorm aan de nodige verjonging.
Een greep uit de activiteiten: spelletjesavond voor jong en oud, zelf een kunstwerk maken, hike and seek-speurtocht, kerstbingo, maandelijkse wandelmiddag, jaarlijkse tuintjes-markt. Kerstendal is van oudsher bekend bij dorpsbewoners. Vrijwilligers voor activiteiten worden redelijk makkelijk gevonden, meestal via de organisatoren van de activiteit. De groep van vaste vrijwilligers voor beheer en bestuur in stand houden is moeilijker.
Afgelopen najaar is er onderzoek gedaan onder de dorpsbewoners naar de wensen met betrekking tot het dorpshuis. Dat heeft onder meer geleid tot een nieuwe commissie ‘Berg en Dal – ons dorp’ en een nieuwe app waarin alle activiteiten in het dorp worden gemeld, zodat je niets meer hoeft te missen. De organisatoren hopen dat zo steeds méér mensen de weg vinden naar het dorpshuis.
Het gebouw is niet centraal gelegen. Daarom kijkt het bestuur samen met de gemeente naar een eventuele verhuizing naar de plek van de pas uit de eredienst onttrokken kerk. Liefst samen met de school. Gesprekken daarover zijn gaande, maar de uitkomst onzeker. Daarnaast zijn er ook verbouwingsplannen om het aangezicht van het gebouw aantrekkelijker te maken en het gebruik functioneler. Het openen van een terras aan de voorkant is daar een onderdeel van. Hierover zijn ook gesprekken gaande met een architect, de gemeente en bewoners.
Vind je het leuk om vrijwilliger te worden? Meld je dan vooral aan! En ga gerust eens langs bij de Huiskamer, leen een boek of drink wat aan de bar in dit veelzijdige dorpshuis.
www.kerstendal.nl
www.bergendalsbloei.nl
www.bergendal-onsdorp.nl
© Marc van Kempen Fotografie
Bij interesse in de foto kunt u contact opnemen via:
www.marcvankempenfotografie.nl
No use allowed without permission
Online/Offline/Commercial
